فتوتراپی

فتوتراپی

یرقان بالینی وهیپربیلی روبینمی غیرمستقیم، درتماس باشدت بالای نوردرطیف بینائی کاهش می‌یابند.حداکثرجذب نورتوسط  بیلی روبین درطیف آبی (  420–470 nm) می باشد. نورهای وسیع الطیف سفید، آبی ونوراختصاصی آبی باطیف کوتاه (سوپر) درکاهش سطح بیلی روبین موثرهستند. بیلی روبین انرژی نوررادرسطح پوست جذب نموده و واکنش های  فتوشیمیائی مختلفی راایجادمی‌کند. فراورده‌های مهم فتوتراپی شاملندبر:فراورده ناشی از واکنش فتوایزومریزاسیون برگشت پذیر(که بیلی روبین -4Z، 15Z توکسیک غیرمستقیم رابه ایزومرغیرمستقیم 4Z، 15E تبدیل می‌سازد)که بدون  کونژوگاسیون توسط صفرادفع می‌شود. ماده دیگر  lumirubin،  یک ایزومرساختمانی برگشت ناپذیربوده وازبیلی روبین اولیه تولید شده وبصورت غیرکونژوگه توسط کلیه دفع می‌شود.

تاثیردرمانی فتوتراپی به انرژی نورانی ساطع یافته درطیف موثری ازطول موجهای مفید، فاصله بین نورونوزاد وسطحی ازبدن که درتماس بانوراست و همچنین سرعت همولیزومتابولیسم درونی ودفع بیلی روبین ، بستگی دارد.

دستگاه های فتوتراپی موجودازنظربرونده طیف نوری وشدت تابش خروجی بسیارمتفاوت  هستند و بنابراین کنترل دقیق وات دستگاه، مستقیما درسطح پوست بیمارتوصیه می‌شود. پوست های تیره ازکارائی فتوتراپی نمی کاهند. ازفتوتراپی شدیدبیشتر زمانی استفاده می شودکه سطح بیلی روبین غیرمستقیم به مقادیرمندرج درشکل 1.11 و جدول 1.7 نزدیک شده باشد.  فتوتراپی شدید( intensive) شامل استفاده ازلوله‌های فلورسنت “آبی مخصوص”، رعایت فاصله بین منبع نورونوزاددرحد20-15 سانتیمتر و قراردادن پتوی فیبراپتیک فتوتراپی درزیرنوزادبه منظورافزایش سطح تماس می باشد. فتوتراپی تهاجمی می‌تواندسبب بهبودنتایج عصبی در نوزادان باوزن   <1,000 g شود.

استفاده ازفتوتراپی درنوزادان ترم وپره‌ترم مبتلابه یرقان همولیتیک وغیرهمولیتیک سبب شده که نیازبه تعویض خون کاهش یابد.  زمانی که  تعویض خون اندیکاسیون داشته باشد، فتوتراپی نمی تواندجایگزین آن شود. معهذااقدام به فتوتراپی می‌تواندنیازبه تکرارتعویض خون رادرنوزاد مبتلابه همولیزکاهش دهد. فتوتراپی متعارف فرایندی پیوسته است که طی آن ، نوزادبه منظورایجادبیشترین سطح تماس، بطورمکررچرخانیده می‌شود. هرگاه سطح بیلی روبین غیرمستقیم سرم باتوجه به سن ووضعیت نوزادبه سطح مطمئن رسید، فتوتراپی رابایدمتوقف نمود. درنوزادان مبتلابه بیماری همولیتیک یادرنوزادانی که بیلی روبین آنها نزدیک به طیف توکسیک است، بایدهر8-4 ساعت سطح بیلی روبین وهماتوکریت سرم کنترل شود. این کنترل درسایرنوزادان، بخصوس نوزادان باسن بالاتر، دردفعات کمتری انجام می‌شود. سطح بیلی روبین سرم درنوزادمبتلابه همولیز،دست کم باید 24 ساعت پس ازتوقف فتوتراپی کنترل شودزیرا ممکن است  بیلی روبین بطورغیرعادی افزایش یافته ونیازمنددرمان باشد. براساس رنگ پوست نمی توان کارائی فتوتراپی راارزیابی کرد، پوست  این گونه  نوزادان  علی رغم  هیپربیلی روبینمی شدیدممکن است کاملا طبیعی باشد. مایع  وریدی، هرچندکه درهمه توصیه نمی شود، بجزتامین تغذیه می‌توانددربیماران دهیدراته ومواردی که بیلی روبین آنها نزدیک به تعویض خون است مفیدباشد.

عوارض فتوتراپی  شامل مدفوع شل، راش ماکولراریتماتو، راش پورپوریک توام باپورفرینمی گذرا، گرمای زیاد، دهیدراسیون(افزایش دفع نامحسوس، اسهال) هیپوترمی ناشی ازتماس باهوا و یک اختلال خوش خیم بنام سندروم کودک برونزه ( که درحضورهیپربیلی روبینمی مستقیم دیده می‌شود) است . فتوتراپی درپورفیری ممنوع است. قبل ازشروع فتوتراپی، چشم نوزادباید به دقت  پوشیده شودتاازآسیب قرنیه جلوگیری گردد. پوشش چشم بایدبه شکلی باشد که مانع ازآسیب فشاری برچشم های بسته، خراش قرنیه( درصورت بازکردن چشم درزیرپوشش) وانسداد بینی شود. دمای بدن بایدکنترل شده ونوزاددربرابرشکستگی لامپ، محافظت شود. تابش نور بایدبطورمستقیم سنجیده شده وجزئیات آن ثبت شود. دربیماری همولیتیک احتمال آنمی وجودداردکه گاهی نیازمندترانسفوزیون خواهدبود. ممکن است  علی رغم  کاهش سطح بیلی روبین، آنمی ایجادشود. تجارب بالینی  نشان داده  که عوارض بیولوژیک طولانی مدت فتوتراپی، هیچ، خیلی کم یا نامشخص است.

سندروم کودک برونزه به تغییررنگ تیره خاکستری – مایل به قهوه‌ای درنوزادانی گفته می‌شود که فتوتراپی شده اند. تقریبا تمامی نوزادانی که دستخوش این تغییرشده‌اند، دچارافزایش شدیدبیلی روبین مستقیم وسایرشواهدبیماری انسدادی کبدبوده اند. این تغییررنگ می‌تواندناشی ازدگرگونی پورفیرین ها(که اغلب دریرقان کلستاتیک وجوددارد) تحت تاثیرنورباشد، که چندین ماه ادامه خواهدیافت. صرف نظرازاین عارضه، درصورت نیازمی توان به فتوتراپی ادامه داد.